لیکویید شدن (Liquidation) در بازار پر نوسان ارزهای دیجیتال یک اتفاق رایج است. لیکویید شدن (Liquidation) یکی از مهمترین اصطلاحات بازار ارزهای دیجیتال است و به معنای از دست دادن کل سرمایه در معاملات صرافی های متمرکز از جمله بایننس میباشد. پس آشنایی با مفهوم لیکویید شدن برای هر فرد درگیر با ارز دیجیتال یا تریدر یه امر ضروری به شمار میاد.
تریدر یا سرمایه گذار هنگامی لیکویید میشود که سرمایه کافی برای باز نگه داشتن پوزیشن خود در یک معامله را نداشته باشد و با لیکویید شدن، پوزیشن او در صرافی بسته میشود. لیکویید شدن (Liquidation) با نام های کال مارجین شدن یا بسته شدن حساب معاملاتی نیز شناخته می شود.
اما لیکویید شدن (Liquidation) به چه معنا می باشد و چگونه میتوان از آن جلوگیری کرد؟ اگر این سوال شما هم هست، در ادامه همراه ما باشید تا با مفهوم لیکویید شدن و جلوگیری از این عمل آشنا شوید.
لیکویید شدن (Liquidation) ارز دیجیتال چیست؟
بسته شدن حساب معاملاتی، لیکویید شدن (Liquidation) و کال مارجین از جمله اتفاقات بدی است که ممکن است برای هر تریدر یا سرمایه گذاری رخ دهد.
در واقع لیکویید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال به معنای بسته شدن حساب معاملاتی در بازار فیوچر است. به بیان دیگر لیکویید شدن (Liquidation) در بازار ارز دیجیتال به معنای بسته شدن حساب معاملاتی و اعطای تمامی دارایی های باقی مانده به طلبکارها و سهامداران می باشد.
همانطور که می دانید شرکت های فیزیکی در دنیای عادی، در صورتی که نتوانند پرداخت های خود را به موقع انجام بدهند، دچار ورشکستگی می شوند، این موضوع در بازار ارز دیجیتال هم پیش می آید. در ارز دیجیتال می توان گفت این موضوع بیشتر رخ می دهد چرا که نوسان قیمت بسیار زیادی در ارز دیجیتال وجود دارد.
در بازار ارز دیجیتال، با کاهش ناگهانی قیمت یک ارز، صرافی ها به صورت خودکار ارز کاهش یافته رو حذف کرده و در نتیجه حذف، کاربر مقداری از دارایی خود را از دست داده و متحمل ضرر خیلی زیادی خواهد شد.
البته ممکن است در مواقعی کاربر کل سرمایه خود را از دست بدهد. زمانی حساب یک تریدر ارز دیجیتال لیکویید میشود که در یک معامله میزان ضررها بیشتر از سرمایه باشد و سرمایه صفر شود. اگر در یک معامله ضرر معادل سرمایه تریدر شود صرافی مورد نظر پوزیشن را مسدود و حساب را به حالت صفر در میآورد.
به عنوان مثال فرض می کنیم که یک تریدر قصد دارد که یک پوزیشن را با لوریج ۲۰ باز نماید. هنگامی که این تریدر به معاملهی فیوچرز کوین اتر وارد شد، اگر قیمت ETH حرکتی برخلاف پوزیشن داشته باشد و به پنج درصد تغییر یابد، ضرری که متوجه این پوزیشن خواهد شد به میزان ۱۰۰ درصد است. در همین زمان صرافی پوزیشن مورد نظر را مسدود خواهد کرد. بد نیست بدانید صرافیهایی نیز وجود دارند که پیش از رسیدن میزان ضرر به 100 درصد پوزیشن را مسدود می کنند. این اتفاق به دلیل روش کار این نوع معامله ها و سیاست هایی که در صرافیها است، رخ می دهد.
در نهایت باید گفت «لیکویید شدن» (Liquidation) یا «مارجین کال» (Margin Call) به روند از دست دادن تمامی سرمایه درگیر تریدرها در یک حساب «مارجین» (Margin) یا «فیوچرز» (Futures) گفته میشود. این اتفاق بدترین اتفاقی است که برای یک تریدر میتواند رخ بدهد و به همین دلیل آشنایی با دلایل رخ دادن و نحوه جلوگیری از آن مهم است.
ارتباط لیکویید در ارز دیجیتال و انواع بازار مالی چیست؟
در واقع در دنیای رمز ارزها سه بازار مالی وجود دارد که با نامهای Spot (اسپات)، Margin (مارجین)، Futures (فیوچرز) شناخته میشوند. بازار مالی اسپات، در این بازار جابهجایی دارایی بین دو تریدر به صورت واقعی انجام میگیرد. به عنوان مثال در صورتی که یک تریدر در بازار اسپات یک بیت کوین خریداری کند مالکیت از فروشنده به خریدار انتقال مییابد.
در حقیقت بازار مارجین همان بازار اسپات میباشد که معاملات اسپات نیز در آن انجام میگیرد با این فرق که در بازار مارجین تریدر قسمتی از سرمایه معامله را از صرافی قرض گرفته است به این عملکرد در اصطلاح استفاده از لوریج (Leverage) میگویند.
در مورد بازار فیوچرز باید بگوییم که این بازار عملکردی قراردادی دارد و در واقع چیزی را به شکل واقعی انتقال نمیدهد. در این بازار تریدرها بر روی مواردی مانند تغییرات قیمت در آینده معامله میکنند. تریدرها در بازار فیوچرز از اهرم ها استفاده میکنند. این شکل از بازار برای تریدرها موقعیتی را ایجاد میکند تا بتوانند بدون داشتن سرمایه کافی در این بازر فعالیت کنند.
شباهتهای زیادی میان بازار فیوچرز و مارجین وجود دارد اما در واقع این دو بازار کاملا از یکدیگر متفاوت هستند. زمانی که معاملهگران در بازار مارجین بیت کوین خریداری میکنند همان مقدار به صورت واقعی به حساب آنها انتقال مییابد. اما در بازار فیوچرز هیچ بیت کوینی به حساب معاملهگر منتقل نخواهد شد.
معاملهگران باید بدانند که سرمایه آنها زمانی در بازار اسپات از بین خواهد رفت که قیمت دارایی آنها صفر شده باشد. اما این موضوع در معامله مارجین و فیوچرز به گونهی دیگری است شما در این دو بازار علاوه بر سرمایه خودتان از لوریج یا قرض از سرمایه به میزان بیشتری در معاملات خود استفاده کنند.
بنابراین صرافیها برای مدیریت ریسک و خطر پذیری از فرایندهای مختلفی مانند لیکویید در ارز دیجیتال استفاده میکنند. زمانی که میزان ضرر و زیانها از سرمایه شما بیشتر شد صرافی به شکل کاملاً اتوماتیک پوزیشن شما را مسدود میکند و اصل سرمایه را نیز به عنوان ضرر وارد شده به شمار میآورند و به این ترتیب است که سرمایه تریدر صفر میشود.
نقش لوریج در معاملات فیوچرز
لوریج یا اهرم معاملاتی، ابزاری برای چند برابر کردن سرمایه در معاملات آتی است که صرافیهای مختلف، بر اساس میزان نقدینگی و سیاستهای داخلی خود، مقادیر مختلفی از لوریج را ارائه میدهند.
استفاده لوریج برای بسیاری از افراد (با توجه به خصلت طمع در انسان) خوشایند است؛ زیرا با سرمایه کم و در زمان کوتاه، میتوانند به سود بیشتری دست پیدا کنند. البته یک نکته را نباید فراموش کرد؛ هر چقدر میزان سود در استفاده از لوریج افزایش پیدا کند، در صورت اشتباه بودن تحلیل یا تغییر روند ناگهانی بازار، ضرر و زیانی ناشی از آن نیز چند برابر خواهد بود.
اگر فردی بخواهد یک BTC بخرد، باید برابر با ارزش یک بیت کوین در حساب کارگزاری یا صرافی خود سرمایه داشته باشد. اگر این فرد بخشی از آن را داشته باشد، نمیتواند در بازار اسپات یک بیت کوین بخرد؛ زیرا باید تمام قیمت بیت کوین را بپردازد؛ اما با ورود به بازار فیوچرز، میتواند بخشی از قیمت را از سرمایه خود بپردازد و مابقی را از طریق لوریج پرداخت کند.
به عنوان مثال قیمت بیت کوین را ۵۰ هزار دلار در نظر بگیریم. معاملهگری تنها 10هزار دلار دارد. اگر با اهرم 1:10(یک به 10) حساب باز کند، میتواند به اندازه 100هزار دلار معامله کند. بدون لوریج او قادر نبود که حتی یک بیت کوین خریداری کند، اما با لوریج میتواند به ارزش 2 بیت کوین معامله کند.
چه زمانی لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال اتفاق می افتد؟
قیمتی که موجب لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال میشود به پوزیشن معاملهگر بستگی دارد. در صورتی که معاملهگر پوزیشن لانگ یا خرید استقراضی را انتخاب کند، هنگامی که قیمت مورد معامله از قیمت ورودی کمتر باشد نخست وارد محدودهی ضرر شده و پس از آن به قیمت تسویه حساب نزدیک میگردد.
به عنوان مثال ممکن است قیمت رمز ارز بیت کوین در آینده افزایش پیدا کند. معاملهگر با قیمت فعلی بیت کوین (48,016 دلار) وارد پوزیشن لانگ این ارز دیجیتالی میشود در حالی که لوریج حساب او 20 است، اگر به هر دلیلی قیمت BTC افت کند و یک روند نزولی را طی کند. در صورتی که قیمت این ارز دیجیتالی 5 درصد کاهش پیدا کند (یعنی قیمت به 45,616 دلار خواهد رسید) معاملهگر لیکویید خواهد شد.
در پوزیشن شورت یا فروش استقراضی این فرایند نتیجهی برعکس دارد به این شکل که معاملهگر با تصور کاهش قیمت بیت کوین به پوزیشن شورت وارد میشود، در صورتی که این رمز ارز با 5 درصد افزایش قیمت روبرو شود معاملهگر لیکویید خواهد شد.
نکته مهمی که در ارتباط با لیکویید در ارز دیجیتال وجود دارد این است که هر قدر لوریج انتخاب شده بیشتر باشد احتمال لیکویید شدن در ارز دیجیتال بیشتر خواهد شد و درصد کمتری از تغییرات قیمت باعث لیکویید شدن حساب معاملهگران خواهد شد.
حال که کاملا متوجه شدید که لیکویید چیست، زمان آن رسیده که در مورد راه های جلوگیری از آن مطلع شوید، پس در ادامه همراه ما باشید.
روش های جلوگیری از لیکوئید شدن (Liquidation) چیست؟
برای پیشگیری از لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال باید به مواردی در رابطه با مدیریت سرمایه به همراه حساب توجه کرد. برخی از این فاکتورها احتیاج به تمرین و تکرار دارند. در حالی که بعضی دیگر پیش از شروع هر معامله یا باز کردن پوزیشنها مورد توجه واقع میشود. در ادامه قصد داریم چند نکته را در این رابطه بیان کنیم.
افتتاح حساب هایی با لوریج پایین
هر چقدر که میزان لوریج یا اهرم حساب های معامله تریدرها بالاتر باشد امکان لیکویید شدن یا از دست رفتن سرمایهی معاملهگران کمتر خواهد بود. با توجه به اینکه بازارهای ارز دیجیتال بسیار نوسان دارد بهتر است که از لوریجهای کمتری استفاده شود.
هرچه میزان Leverage یا اهرم حساب معاملاتی شما بیشتر باشد، احتمال از دست دادن سرمایه یا لیکوئید شدن حساب شما بیشتر میشود. بهفرض مثال اگر یک حساب با لوریج 5 باز کنید، در صورت نوسان قیمت بهمیزان 20 درصد، حساب شما لیکویید خواهد شد. حال اگر همان حساب را با لوریج 10باز کنید، تنها با 10 درصد تغییر قیمت، حساب شما بسته و لیکویید خواهد شد. با توجه به پرنوسان بودن بازار ارزهای دیجیتال، انتخاب یک حساب معاملاتی با لوریج کم منطقی تر بهنظر میآید.
برخورداری از استراتژی معاملاتی
یکی از مهمترین موارد از روی برنامه عمل کردن است، استراتژی معاملاتی باعث میشود که معامله گران یک ترید براساس نظم و برنامه را انجام دهند و به این ترتیب در یک مسیر معین و مشخص گام بردارند. معامله گرانی که از استراتژی و سیستم معاملاتی برخوردار هستند دید بهتری برای رصد بازار دارند که موجب میشود نقاط بهینه ورود و خروج را بهتر تشخیص دهند.
در کنار این موارد معاملاتی که براساس یک استراتژی مشخص انجام میگیرد به سادگی قابل تجزیه و تحلیل است، امکان بررسی روندهای گذشته و ایراداتی را که معاملهگر در حین معامله انجام داده مشخص میکند. به این ترتیب معاملهگران بازار رمز ارزها میتوانند با رفع این مشکلات از سرمایه خود در برابر ریسکهای احتمالی محافظت کنند.
شروع با سرمایه کم
یکی دیگر از روش های جلوگیری از لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال این است که با سرمایه اندک وارد معاملات شوید تا با راه و روش این نوع معاملات آشنایی پیدا کنید. در این حالت اگر اشتباهی رخ بدهد و محاسبات و تحلیلها درست از آب درنیاید ضرر و زیان کمتری بر شما تحمیل خواهد شد.
جهت حفظ سرمایه خود از خطر لیکوئید شدن (Liquidation) بهتر است که پیش از هر معامله میزان سرمایهای را که قصد دارید وارد آن پوزیشن نمایید را تعیین کنید. نکتهی دیگر اینکه با استفاده از لوریج و چند برابر کردن سرمایه با قابلیت معامله دیگر احتیاجی نیست که همهی سرمایه خود را وارد معامله کنید زیرا این امر با ریسک بسیار بالایی همراه است.
پس دقت کنید در ابتدا اندکی از سرمایه خود را وارد معاملات کنید که با سازوکار این نوع از معاملات آشنا شوید، تا در صورت اشتباه بودن محاسبات و تحلیلها، متحمل ضرر و زیان شدید نشوید؛ همچنین برای این که سرمایهتان از خطر لیکویید شدن در امان باشد، بهتر است قبل از هر معامله، مقدار سرمایهای را که قصد دارید وارد آن پوزیشن کنید را مشخص کنید.
همچنین با استفاده از لوریج و چند برابر شدن سرمایه قابل معامله، نیازی نیست تمام سرمایه تان را استفاده کنید؛ زیرا این کار ریسک بسیاری به همراه دارد.
تعیین کردن حد سود و ضرر
بهترین راه برای جلوگیری از لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال این است که با استفاده از ابزارهایی نظیر Stop loss حد ضرر را مشخص کرده و برای تعیین نمودن حد سود از Take Profit استفاده کنید. تعیین حد ضرر و حد سود به مدیریت ریسک پذیری معاملهگران وابسته است.
یک موضوع که در میان بیشتر تریدرها مشاهده میشود تعیین نسبت ریسک به ریوارد یک به دو میباشد. در این حالت معاملهگران حاضرند که در قبال دو واحد سود یک واحد ضرر را تحمل کنند. نکته ی مهمی که باید به آن توجه داشت این است که پس از تعیین حد سود و ضرر دیگر مقدار آن را تغییر ندهید.
عدم سرمایه گذاری برروی رمز ارزهای ناشناس
بازار ارزهای دیجیتال نوسان بیشتری نسبت به بازارهای مالی دیگر دارد. در این میان برخی از پروژه ها و رمزارزها ارزش واقعی ندارند و صرفا بهصورت مقطعی ظهور و افول می کنند. ممکن است برخی از آنها در یک بازه کم سود نجومی دهند، اما به یکباره روندشان تغییر میکند.
نوسان این دسته از رمزارزها که بعضا میم کوینها هم شامل آنها میشوند، نسبت به ارزهای دیجیتال دیگر بیشتر است؛ بنابراین میتوانند باعث لیکوئید شدن (Liquidation) حساب معاملاتی شوند.
انواع لیکویید چیست؟
در این بخش قصد داریم راجع به انواع لیکویید صحبت کنیم. کلمه لیکویید در بازار کریپتو در خصوص یک ارز دیجیتال خاص، صرافی و یا کاربران استفاده میشود. ما در این بخش قصد داریم توضیح دهیم در هر یک از این موارد، لیکویید چیست و چه کاربردی دارد.
لیکویید در صرافی
لیکویید در صرافی به معنی میزان نقدینگی در صرافی است. درواقع تعداد خرید و فروشی که در دفتر سفارشها وجود دارد. هرچه این میزان در صرافی بیشتر باشد در نتیجه میزان لیکوییدیتی بیشتر خواهد بود و این موضوع نشان میدهد که صرافی پر طرفدارتر و محبوبتر است. میزان لیکوییدیتی هر صرافی را میتوانید در سایت کوین مارکت که در صفحهای که مربوط به صرافیهاست، مشاهده کنید.
صرافیهایی که میزان لیکوییدیتی زیادی دارند به شما این امکان را میدهند که در آن صرافیها راحتتر مقدار پول زیاد را نقد کنید. اما صرافی که لیکوییدیتی زیادی ندارد شما را در نقدکردن مبالغ بالا دچار مشکل خواهد کرد. در حوزه ارز دیجیتال صرافی بایننس بیشترین لیکوییدیتی را دارد.
لیکویدیتی در ارز دیجیتال
اگر بخواهیم بهصورت خلاصه راجع به لیکوییدیتی صحبت کنیم. لیکوییدتی به این معنی است که چقدر راحت میتوان یک دارایی را به پول نقد تبدیل کنید بدون این که مجبور شوید از ارزش آن بکاهید. درواقع هرچه لیکوییدتی یک ارز دیجیتال بیشتر باشد آن ارز راحتتر به پول نقد تبدیل میشود. شاید شما در هنگام معامله این مشکل را در خیلی از ارزهای دیجیتال حس نکنید؛ اما در خریدوفروش مبالغ زیاد این موضوع به چشم میآید.
لیکوییدیتی کاربر در صرافی
ما در این مقاله بیشتر راجع به این که لیکویید چیست بحث کردیم. درواقع کاربر زمانی لیکویید میشود که سرمایه خودش را در بازار فیوچرز از دست دهد. این اتفاق زمانی رخ میدهد که میزان ضرر کاربر از سرمایه اولیهاش بیشتر شود. این مورد لیکوییدیتی با دو مورد قبلی متفاوت است.
جمع بندی
می توان گفت لیکوئید شدن حساب معاملاتی یکی از تلخترین اتفاقاتی باشد که برای یک معاملهگر رخ میدهد. لیکوئید شدن (Liquidation) در بازارهای مارجین و فیوچرز و حسابهای دارای لوریج اتفاق میافتد. در این مقاله درباره لیکوییدن شدن ، انواع بازارهای مالی، لوریج و راههای جلوگیری از لیکویید شدن صحبت کردیم. برای جلوگیری از لیکویید شدن شما از چه روشی استفاده می کنید؟
پرسش و پاسخ
معنی لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال چیست؟
لیکوئید شدن (Liquidation) در ارز دیجیتال، به معنای بسته شدن حساب معاملاتی کاربر در بازار فیوچرز می باشد و زمانی اتفاق می افتد که ضرر بیشتر از سرمایه فرد باشد.
کدام حساب ها لیکویید میشوند؟
حسابهایی که از لوریج استفاده کنند و در بازارهای مارجین و فیوچرز معامله میکنند، با خطر لیکویید شدن روبهرو هستند.
چگونه در فیوچرز لیکویید نشویم؟
چند نکته مهم در رابطه با این موضوع وجود دارد که باید رعایت شوند، از جمله عدم افتتاح حساب با لوریج بالا، داشتن استراتژی معاملاتی، مشخص کردن حد ضرر یا استاپ لاس، و شروع با سرمایه کم که در این مقاله به طورکامل این موارد را توضیح داده ایم.