ممپول (MemPool) چیست؟
ممپول بیتکوین: چه اتفاقی برای تراکنش های تایید نشده می افتد؟
بیتکوین یک شبکه رمزارز است که امکان ارسال و دریافت پرداخت‌های الکترونیکی را به کاربران خود در هر نقطه از جهان می‌دهد. بیتکوین صورت فیزیکی ندارد و در اکانت‌ها نیز نگهداری نمی‌شود. در واقع بیتکوین به عنوان شکلی از پول الکترونیکی عمل می‌کند که کاربران در آن به‌وسیله بلاکچین بیت کوین امکان انجام تراکنش‌های همتا به همتا دارند.
در حقیقت بلاکچین به عنوان یک دفتر کل عمومی عمل می‌کند. بلاکچین دائما به‌وسیله گره‌ها به‌روزرسانی می‌شود که موجودی‌ها و داده‌های جدید را در اختیار سراسر شبکه قرار می‌دهد. اگر چه قبل از اینکه تراکنش‌ها به بلاکچین اضافه شوند لازم است که به ممپول بیتکوین بروند. برای مطالعه کامل تر درباره مفهوم بلاکچین و انواع آن میتوانید به این مقاله در سایت مراجعه کنید.
تراکنش‌های بیتکوین چگونه انجام می‌شوند؟
بیایید قبل از آنکه به سراغ ممپول برویم بیشتر با نحوه انجام تراکنش‌های بیتکوین آشنا شویم. تمامی تراکنش‌های شبکه بیتکوین تراکنش‌های در دست بررسی هستند و تا زمانی که به تایید برسند در ممپول باقی می‌مانند. هر بار که کاربری یک تراکنش را در شبکه بیت کوین آغاز می‌کند، به شیوه رمزنگاری آن را امضا کرده و به شبکه بیتکوین ارسال می‌کند.
این تراکنش‌ها در شبکه بیتکوین منتظر تایید و اضافه شدن به بلاک چین توسط استخراج‌کنندگان بیت کوین می‌مانند. تمامی تراکنش‌های تاییدشده در دفتر کل عمومی ثبت شده و در اختیار همه اعضای بلاکچین قرار می‌گیرند. هدف از این کار ثبت شفاف سوابق و به اشتراک‌گذاری آن با شبکه است، به نحوی که امکان دستکاری و ایجاد تغیییر در آن وجود نداشته باشد.
بلاکچین به ما امکان غیرمتمرکزسازی می‌دهد اما با محدودیت‌هایی نیز روبه‌رو است. به طور مثال شبکه بیتکوین توانایی پردازش تنها ۶/۴ تراکنش در ثانیه را دارد. حال این عدد را با ۱۷۰۰ تراکنش در ثانیه ویزانت مقایسه کنید.
در حالی که امکان انجام یک سری اصلاحات و افزایش مقیاس‌پذیری فناوری بلاک چین وجود دارد، این فناوری همچنان هم در مقایسه با رقبای خود کند عمل می‌کند و همین امر منجر به هزینه‌های بالا و تاخیر در تراکنش‌ها می‌شود، به ویژه در زمان‌هایی که حجم معاملات بالا باشد.
در اصل بلاک چین به این منظور طراحی شده بود که بتواند بدون نیاز به بانک‌ها، نظارت دولت، موسسات قانون‌گذار و دیگر مراجع مرکزی فعالیت کند. درست است که بیت کوین به مراجع خارجی برای انجام فعالیت‌های خود نیاز ندارد اما همچنان باید توانایی تایید تراکنش‌های شبکه‌اش را داشته باشد و این کار را از طریق کلید‌های رمزنگاری شده انجام می‌دهد.
رمزنگاری کلید عمومی بیت کوین به مانند یک شناسه برای کاربران عمل می‌کند و به آنها اجازه دسترسی به کیف پول‌ها و حساب‌هایشان را می‌دهد.
هدف اصلی این کلید عمومی اطمینان حاصل کردن از صحت معاملات است. هر کاربر علاوه بر کلید عمومی‌اش که برای همه اعضای شبکه قابل رویت است یک کلید خصوصی هم دارد که فقط خود کاربر توانایی دیدن آن را دارد. این دو کلید در کنار هم با هدف اعتبار بخشیدن به تراکنش‌های انجام شده به عنوان یک امضای دیجیتال عمل می‌کنند.
هنگامی که دو کاربر بر سر تراکنش خاصی به توافق می‌رسند، قدم بعدی تایید اعتبار است. تراکنش‌ها پیش از آنکه بتوانند به شبکه بلاکچین اضافه شوند باید تایید اعتبار شوند. این تایید اعتبار از طریق فرایند اجماع صورت می‌گیرد؛ به این صورت که طرف‌های غیرمتمرکز حاضر در شبکه (گره‌ها یا کامپیوتر‌های شبکه) باید به طور بی‌طرفانه اعتبار تراکنش مورد نظر را تایید کنند.
صاحب گره‌ها (استخراج‌کنندگان) به دنبال دریافت پاداش تایید تراکنش‌ها از طریق اجماع اثبات کار (POW) هستند و این کار از طریق حل مسائل رمزنگاری‌شده و سوالات پیچیده ریاضی انجام می‌شود.
هنگامی که مسئله حل شود تراکنش تایید شده و می‌تواند به شبکه اضافه شود. زمانی که بلوک بیت کوین پر شود طی فرایند نهایی‌سازی به شبکه اضافه شده و پس از آن بلوک بعدی باز می‌شود.
ممپول بیتکوین چیست؟
ممپول یک سالن انتظار مجازی است که تراکنش‌های دردست‌بررسی و تاییدشده تا زمانی که یک استخراج‌کننده آنها را تایید کند در آن تجمع می‌یابند. هر گره ممپول و فضای ذخیره‌سازی خود را برای تراکنش‌های تاییدنشده دارد. هنگامی که تراکنش‌ها تایید شده و به بلوک اضافه شوند از ممپول پاک می‌شوند.
گره‌ها داده‌های ممپول را با بازپخش کردن تراکنش‌های امضاشده‌ای که از یکدیگر دریافت کرده‌اند به اشتراک می‌گذارند و این کار را تا زمانی که به کل شبکه ارسال شود ادامه می‌دهند. هنگامی که یک ممپول در زمان‌های پرتراکنش سیستم به حداکثر ظرفیت خود می‌رسد، گره موردنظر تراکنش‌ها را بر اساس هزینه هر تراکنش اولویت‌بندی می‌کند.
هر تراکنشی که هزینه‌اش پایین تر از آستانه هزینه مورد نظر باشد از ممپول پاک شده و تنها تراکنش‌های جدیدی که حداقل هزینه موردنظر را دارند می‌توانند به ممپول اضافه شوند. به بیان دیگر، تراکنش‌های با هزینه بالاتر در اولویت پردازش و پاک شدن از ممپول و اضافه شدن به بلوک قرار دارند.
هم‌بستگی میان ممپول بیتکوین و هزینه تراکنش‌ها
اگر ممپول را یک سالن انتظار در نظر بگیریم، زمانی که ازدحام این سالن زیاد شود به این معنی است که حجم زیادی از تراکنش‌ها در انتظار تایید شدن هستند. در شرایط عادی تراکنش‌ها بدون هیچ دردرسری وارد ممپول شده و از آن خارج می‌شوند (تایید شده و به بلوک فعلی اضافه می‌شوند) اما لحظاتی هم هست که سالن انتظار ممپول پرازدحام می‌شود.
این ساعات شلوغی معمولا به دلیل افزایش حجم تراکنش‌ها و یا کاهش ناگهانی هش معامله است. در این دوره‌های زمانی ممپول مزدحم شده و باعث بروز تاخیر در انجام تراکنش‌ها و همین امر منجر به افزایش هزینه‌ها می‌شود.
اصطلاح «هش معامله» به دشواری استخراج (سختی شبکه) بلاکچین اشاره دارد. ممکن است در آن لحظه استخراج‌کنندگان کافی برای اداره پیچیدگی و ازدحام شبکه وجود نداشته باشد. بنابراین برخی از تراکنش‌ها با تاخیر بیشتری تایید می‌شوند.
هر تراکنش بیتکوین تا زمان تایید شدنش در ممپول باقی می‌ماند اما هیچ ممپول یکتا و غالبی وجود ندارد. در واقع هر گره ممپول مختص خود را دارد و این حافظه اغلب از ۳۰۰ مگابایت تجاوز نمی‌کند.
هنگامی که ممپول مزدحم می‌شود، کاربران این امکان را دارند که هزینه بیشتری پرداخت کنند که با این کار تراکنش خود را به اول صف تاییدها می‌فرستند. در طرف دیگر صف نیز تراکنش‌های با هزینه پایین قرار دارند که تا زمانی کاهش شلوغی‌ها در ممپول باقی می‌مانند.
به این ترتیب هنگامی که حجم تراکنش‌ها پایین است هزینه‌ها نیز به تبع آن کاهش می‌یابند. هنگامی که تراکنش‌ها انتخاب و تایید شده و به بلوک اضافه می‌شوند از ممپول پاک می‌شوند.
درک اندازه ممپول و تعداد تراکنش‌ها
اندازه ممپول به بایت محاسبه می‌شود و معیاری برای اندازه‌گیری مدت زمان ازدحام ممپول است. تعداد تراکنش‌ها اما تصویری آشکار از سرازیر شدن تراکنش‌هایی است که منجر به ازدحام شده‌اند. اغلب هرچه اندازه ممپول بزرگتر باشد به معنی شبکه‌هایی مزدحم‌تر است که نتیجه آن افزایش زمان تایید تراکنش‌ها و هزینه‌هاست.
در سوی دیگر، اگر که اندازه ممپول کاهش یابد به معنی آن است که گره‌ها یک بلوک معتبر جدید دریافت کرده و تراکنش‌های در دست بررسی را که در بلوک بوده‌اند را حذف کرده‌اند.
اندازه ممپول ها معمولا با نوساناتی مواجه است و بستگی به تعداد تراکنش‌هایی دارد که در حال بازپخش شدن هستند. از آنجا که هر گره بسته به توانایی ذخیره‌سازی‌اش نسخه منحصر به فردی از تراکنش‌های تاییدنشده را دارد اندازه ممپول ها متغیر است.
اگر تعداد تراکنش‌های ممپول افزایش یابد به این معنی است که تعداد کل تراکنش‌های تایید نشده در ممپول در حال افزایش است و در نتیجه هزینه‌های بالاتری اعمال می‌شود. به طور مثال در تاریخ ۲۰۲۱/۱۰/۴، استخر حافظ بیت کوین ۴۲۵۰ تراکنش در حال بررسی را در خود جای داده بود و میانگین هزینه هر تراکنش به ۴۵/۲ دلار رسیده بود. در تاریخ ۲۰۲۱/۱۰/۲۵ نیز، زمانی که اندازه ممپول به ۶۶۰۰ تراکنش رسید، میانگین هزینه تراکنش‌ها تا ۰۹/۳ دلار افزایش یافت.
در زمان سرریز شدن تراکنش‌ها باید چه کار کنیم؟
در زمان‌های اوجی شلوغی شبکه بیت کوین ممکن است با انباشتی از تراکنش‌ها روبه‌رو شود که منجر به افزایش زمان انتظار و هزینه تراکنش‌ها می‌شود. هنگامی که تقاضا از عرضه پیشی می‌گیرد، استخراج‌کنندگان آزادی عمل بالایی در انتخاب تراکنش‌هایی که پردازش می‌کنند دارند. در چنین شرایطی، حتی افرادی که هزینه‌هایی سخاوتمندانه‌تری پرداخت کرده‌اند ممکن است بیشتر از آنکه انتظارش را داشته باشند منتظر بمانند.
عواملی متعددی منجر به انباشت تراکنش‌ها می‌شود از جمله این نکته که بلاکچین بیتکوین مقیاس‌پذیری بالایی ندارد.
وقتی که درباره دوره‌های ازدحام شبکه صحبت می‌کنیم همیشه این امکان را داریم که صرفا صبر کنیم تا اینکه دوره ازدحام به پایان برسد، همچنین برای تراکنش‌های کوچک از شبکه فوق‌سریع استفاده کنیم و یا هزینه تراکنش بالاتری را پرداخت کنیم.
حتی زمانی هم که تراکنش خود را ارسال کرده‌اید هم چند راهکار برای سرعت بخشیدن به آن دارید. اگر تراکنش شما در صف انتظار مانده است میتوانید با انتخاب گزینه «جایگزینی از طریق هزینه تراکنش» تراکنش خود را با هزینه بالاتری مجددا ارسال کنید. اگرچه که همه کیف پول‌ها از این قابلیت پشتیبانی نمی‌کنند.
اگر کیف پول شما هم این قابلیت را ندارد می‌تواند از گزینه‌های دیگری مانند «پرداخت فرزند برای والد» استفاده کنید. با CPFP استخراج‌کنندگان تراکنش‌هایی را انتخاب می‌کنند که بالاترین هزینه ترکیب‌شده را دارد. همچنین میتوانید از شتاب‌بخش تراکنش استفاده کنید که به شما اجازه می‌دهد تراکنش‌هایی را که حداقل ۱/۰ mBTC بر کیلوبایت هستند را به استخر استخراج ViaBTC ارسال کنید و در اولویت تایید قرار بگیرید.
در پایان نیز میتوانید از شبکه فوق سریع استفاده کنید که یک راه‌حل لایه ۲ است. شبکه فوق‌سریع به شما امکان باز کردن یک کانال جدید و انجام هر تعدادی از تراکنش را خارج از زنجیره اصلی بیتکوین می‌دهد و زمانی که تراکنش‌ها تایید می‌شوند کانال پرداخت را می‌بندد. در واقع هنگام استفاده از شبکه فوق‌سریع صف را دور می‌زنید و حتی هزینه‌های تراکنش‌ها نیز به طرز قابل توجهی کاهش می‌یابند.
اما حتی اگر علاوه بر سایر راه‌حل‌ها، شبکه فوق‌سریع هم تراکنش شما را انجام نداد، خیالتان از امنیت بیتکوین های تان راحت باشد. بیت کوین ها تا زمانی که تراکنش‌ها تایید شوند در کیف پول مبدا باقی می‌مانند.
اگر ممپول ها وجود نداشتند چه اتفاقی می‌افتاد؟
تراکنش‌ها پیش از آنکه بتوانند به شبکه بلاک چین اضافه شوند باید از ممپول عبور کنند. در دوره‌های شلوغی و ازدحام، ممپول تراکنش‌ها را جمع‌آوری می‌کند و تا زمانی که استخراج‌کنندگان آنها را به بلوک اضافه می‌کنند در خود ذخیره می‌کند.
همچنین ممپول به گره‌ها اجازه دسترسی به ممپول سایر گره‌ها را می‌دهد و از این طریق جزئیات بیشتری را درباره تراکنش‌ها در اختیارشان قرار می‌دهد.
اگرچه اغلب کاربران تمایل دارند که تراکنش‌هایشان حداقل زمان ممکن را در ممپول بگذرانند اما این امر همواره ممکن نیست، به‌خصوص زمانی که حجم تراکنش‌ها افزایش پیدا کرده است. هنگامی که یک بلوک استخراج می‌شود، تمامی تراکنش‌های موجود در آن از ممپول پاک می‌شوند و متناسب با آن اندازه ممپول نیز کاهش می‌يابد.
بدون ممپول گره‌ها قادر به بررسی تراکنش‌های آتی نخواهند بود و هیچ آگاهی‌ای از میزان ازدحام شبکه بلاکچین نخواهند داشت. به تبع آن نیز یافتن گره‌های ترافیکی غیرممکن خواهد بود و هزینه‌های بالا و دیگر مشکلات مرتبط با ازدحام بروز خواهند کرد.
جمع بندی
منتظر تایید تراکنش ماندن می‌تواند خسته‌کننده باشد. ممکن است که تقصیر را به گردن ممپول بیندازید اما باید بدانید که ممپول عضوی حیاتی از شبکه بیتکوین است که وظیفه جمع‌آوری و نگهداری تراکنش‌ها را تا زمان اضافه شدن به بلاکچین بر عهده دارد.
درک نحوه عملکرد ممپول می‌تواند به ما در استفاده از آن و اطمینان حاصل کردن از پردازش به موقع تراکنش‌هایمان کمک کند و دلسردی ما از سیستم را نیز کاهش دهد. همچنین برای دریافت اطلاعات تخصصی تر درباره مفهوم ممپول میتوانید به سایت بیتکوین ممپول مراجعه کنید.